به زبان ساده متابولیسم به فرآیند سوخت وساز بدن گفته می‌شود. بدن ما همواره در حال سوخت‌و‌ساز است حتی موقعی که خواب هستیم. چراکه قلب، گوارش و تنفس ما به طور محسوسی در موقع خواب نیز از‌کار و حرکت باز‌نمی‌مانند.

 متابولیسم در ۲ مسیر کلی حرکت می‌کند و ۴ نوع مختلف متابولیسم داریم.

مسیرهای متابولیسم بدن در دو مسیر کاتابولیسم( سوخت) و آنابولیسم( ساز) درون بدن انسان رخ می‌دهند.

۴ مدل کلی متابولیسم موارد زیر را شامل می‌شود:

متابولیسم BMR

متابولیسم SMR

متابولیسمEPA

متابولیسم TEF

متابولیسم نوع یک متابولیسم پایه است و میزان مصرف انرژی در حالت استراحت و بیداری است.

دومین نوع متابولیسم مقدار انرژی مصرفی بدن در مدت خواب است.

سومین نوع متابولیسم میزان انرژی مصرفی در حین فعالیت فیزیکی ( یا ورزشی) است.

و چهارمین نوع متابولیسم میزان انرژی مصرفی بدن حین تغذیه و فرآیند گوارش است.

به زبان ساده بهترین آنالوژی و تشبیه برای متابولیسم، در نظر گرفتن آن به عنوان یک بخاری درونی در بدن انسان است.

که با سرد شدن محیط اتوماتیک روشن شده و با گرم شدن محیط خاموش و کم می‌شود.

 

 

 

از تقسیم بندی‌های پیچیده علمی که بگذریم متابولیسم هیچگاه ثابت نیست و بر اساس شیوه زندگی و محیط  و فعالیت ما تغییر می‌کند. چرا تغییر می‌کند؟ به دلیل حفظ حیات در شرایط مختلف طبیعت.

تاریخچه کوتاه و باستانی متابولیسم بدن انسان:

طبیعت چند میلیارد ساله زمین فراز و نشیب‌های فراوانی داشته و تاریخ چند صد هزارساله باستانی انسان هوشمند نیز همیشه یکدست و ثابت نبوده و از دل غارهای تاریک و سرد تا نوک پنت‌هاوس‌های برج‌های غول‌پیکر مدرن امروزی تغییر کرده است. فرآیند روز و شب و چهار فصل مختلف یک سال نیز اثباتی برای تغییر مداوم و ثابت نبودن جهان پیرامون بدن ماست. پس طبیعی است که متابولیسم قابلیت تغییر و انطباق یافته است.

متابولیسم پایین و کند در شرایط بحرانی انسان و محیط است. در مقابل متابولیسم سریع و بالا در شرایط ایده‌آل ذهن، جسم و محیط تنظیم می‌شود.

ما برای داشتن بهترین سلامتی و بهترین فرم ذهنی و جسمی، سعی می‌کنیم با تغییر روش زیستن خود( از فعالیت‌ها تا محیط و تغذیه) همیشه متابولیسم خود را بالا و سریع نگهداری کنیم.

از تغییر ارادی متابولیسم می‌توان برای موارد زیر استفاده کرد: 
  • برای کاهش یا افزایش وزن 
  • برای افزایش یا کاهش عملکرد جسمی مخصوص ورزشکاران حرفه‌ای 
  • برای افزایش عملکرد ذهن شامل حافظه و شناخت در دانشجویان و فعالان ذهنی و یا  درمان سرخوشی یا افسردگی و اختلال‌های سیستم عصبی و روان افراد. 
  • در این مقاله بایستی عنوان کنم حتی بعضی موارد شبه علم و اثبات نشده برای افزایش احتمال پسر یا دخترزایی نیز به تغییر متابولیسم مربوط است. مانند توصیه‌هایی برای تغذیه از دنیای روم باستان (به صورت همان نام‌های قدیمی گرمی و سردی خوردن). البته در این مورد خاص نظر شخصی من خنثی است. یعنی نه کاملا تایید و نه کاملا رد می‌کنم. 

برای همه این موارد نیاز به تنظیم و تغییر متابولیسم خود داریم.

 

از کجا بفهمیم متابولیسم خودمان در چه وضعی است ؟

۴ علامت زیر نشان‌دهنده متابولیسم بالا و سریع هستند و طبعا اگر حالت وارونه آنها را در نظر بگیرید؛ نشانی از متابولیسم پایین هستند.

۱-   اشتهای کم و حفظ وزن ایده‌آل، 
یا اشتهای زیاد به همراه دریافت کالری
 بالا و چاق نشدن قابل توجه.

۲-  اجابت مزاج (البته بدون شکم‌روش و نرمال) بیشتر از یک‌بار در بیست و چهار ساعت.

۳-  میل جنسی بالا ( و نه صرفا میل خالص بلکه همراه با عملکرد رابطه جنسی بالا به همراه رضایت‌بخشی بالای بین‌فردی.)

۴- استقامت ذهنی( تمرکز و حافظه بالا)  و پرانرژی‌بودن، دیرتر خسته شدن و روحیه بالا حتی در شرایط بحرانی و استرس‌زا.

شرایط بالا را در خود چک کنید و ببینید کدام موارد برای شما صدق می‌کند و کدام صدق نمی‌کند.

اگر هر چهار مورد درباره شما صدق می‌کند، مطمئنا شما کمتر از دیگران نگرانی و اضطراب دارید. غذای با کیفیت‌تری می‌خورید. روابط عاطفی و کاری بهتری دارید. در زندگی نیز نسبت به دیگران پر انرژی تر هستید. احتمال زیاد به سوی ورزش گرایش دارید و اضافه وزن بسیار کمتری دارید. احتمال پسرزایی شما نیز بیشتر می‌شود.

در کل، نیم بیشتر افراد کره زمین اکثرا دارای متابولیسم نرمال رو به پایین هستند و افراد با متابولیسم بالا در نیمه کمتر قرار دارند؛ همانطوری که دخترزایی در طبیعت همیشه بیشتر از پسرزایی بوده است.

در کل راه‌های متعددی برای تغییر و تنظیم متابولیسم وجود دارد که در سلسله مقالات آینده به صورت جداگانه برای شما خواهم نوشت.

 

سوالات و پرسش‌های خود را درباره متابولیسم، در قسمت ثبت نظرات، می‌توانید از من بپرسید.