روی سخن در این مقاله بیشتر به ورزشکاران حرفه‌ای و دانشجویان و کارآفرینان با فعالیت‌های سنگین ذهنی و مغزی است؛ که نسبت به یک فرد معمولی، بر ذهن و جسم خود، فشار فراوان‌تری وارد میکنند؛ و برای روی فرم نگه‌داری کیفیت جسمی/ذهنی خود نسبت به افراد عاد، رژیم و سبک غذا خوردن متفاوت‌تری انتخاب میکنند.
در مجموع، بدن ما به انواع و اقسام مواد غذایی نیاز دارد. در این بین، دو فلز برای حفظ سلامتی نقش حیاتی دارند. یکی فلز آهن است که در خون ما نقش پررنگی در سلول‌های هموگلوبین خون ایفا می‌کند؛ که اکثرا می‌دانیم کمبود فلز آهن در رژیم‌های غذایی کم پروتئین باعث کم خونی می‌شود و جز روتین‌های چک‌آپ سلامتی در بین پزشکان در معاینه‌های اولیه مرسوم است.
و فلز دوم که کمتر شناخته شده است؛ فلز کرومیوم است. شاید ندانیم؛ اما فلز کرومیوم همان فلزی است که در صنایع استیل‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه بارز آن همان قاشق استیلی است که با آن هر روز غذا میل می‌کنیم. این فلز و مقادیر مورد نیاز آن، در حال حاضر کمتر مورد توجه متخصصان سلامتی است.
فلز کرومیوم چه نقشی در بدن دارد؟
فلز کرومیوم، نقشی بسیار ظریف‌تر از آهن در بدن ما دارد. کرومیوم در سیگنالینگ یا پیام‌رسانی هورمون انسولین کار خودش را انجام می‌دهد.
از دانستنی های جالب هورمون‌شناسی کشف این نکته بوده که:
هورمون انسولین از معدود هورمون‌های رهبر در بدن محسوب می‌شود.
بدین معنا که ترشح انسولین در بدن ما به صورت آبشارمانند و دومینو‌وار، اغلب هورمون‌های دیگر و مسیرهای سوخت‌و‌ساز بدن را هدایت می‌کند.
بدین سبب، صدها هورمون دیگر بدن، تحت فرمان این هورمون انسولین رهبرگونه، هستند.
هورمون انسولین، محل بحث زیادی در بین دانشمندان حوزه پزشکی و داروسازی و علوم نورساینس(عصب‌شناختی) است.
تمام مواد غذایی که ما در طول یک روز میل می‌کنیم؛ توسط انسولین ذخیره‌سازی می‌شود. عملکردی حیاتی که باعث بقای ما می‌شود. موقعی که غذا می‌خوریم؛ این انسولین است که در تمام بدن ما از طریق کبد تولید می‌شود، و قند که نیاز اصلی بدن و مغز ماست، توسط این هورمون کلیدی به میزان‌های متفاوت، بسته به نوع فعالیت جسمی و ذهنی ما ذخیره‌سازی و یا آزاد‌سازی می‌شود.
فلز کرومیوم در هماهنگی سلول‌های بدن نسبت به فرمان‌های انسولین و تنظیمات این هورمون در سراسر بدن، کار خود را به صورت پنهان و کمتر مطالعه‌شده‌ای انجام می‌دهد.
چه منابع غذایی حاوی بیشترین کرومیوم هستند؟
به طور خلاصه، آب گریپ‌فروت، آب پرتقال، گوشت گاو و گوساله، گوجه، سیب، غلات و مخمر آب‌جو هر کدام مقادیری از فلز کرومیوم را در رژیم غذایی ما تامین میکنند.
اما سلطان غذاها در تامین کرومیوم، کلم بروکلی است که حاوی بیشترین مقدار در بین تمام غذاهای سفره است.
چه کسانی بیشتر در معرض کمبود کرومیوم هستند؟
پاسخ ورزشکاران و افراد فعال ذهنی است. کسانی که بیش از مقدار مورد نیاز، فعالیت جسمی و ذهنی سنگین را در یک روز، نسبت به میانگین انرژی مورد نیاز روزانه افراد معمولی، انجام می‌دهند.
افراد دارای اضافه وزن یا کمبود وزن شدید نیز می‌توانند از قربانیان کمبود کرومیوم تلقی شوند.
لازم به ذکر است؛در مطالعات پژوهشی متعدد دانشگاهی معتبر، اصلاح کمبود کرومیوم، در بهبود شرایط بیماران مبتلا به قند خون یا دیابت، مورد اثبات قطعی قرار گرفته است.
نشانه‌های کمبود کرومیوم در بدن چیست؟
در حالت فعالیت سنگین ذهنی مواردی از گیجی و عدم تمرکز، می‌تواند نشانه‌ای از نیاز به کرومیوم بیشتر باشد. چون فعالیت‌های پیچیده مغز، نیاز به متابولیسم سریع گلوکز و قند خون دارد. کمبود کرومیوم تمام فعالیت‌های عصبی مغز و ترشح نوراپی‌نفرین و سرتونین را دستخوش تغییر می‌کند.
در مطالعاتی دانشگاهی حتی این کمبود، با بعضی انواع افسردگی‌ها و پرخوری‌های عصبی، ارتباط داشته است.
در فعالیت‌های سنگین ورزشی، کاهش وزن و کاهش هماهنگی و چابکی در حرکات پیچیده ورزشی، همراه عضله‌سوزی و کاهش عضله در رژیم‌های لاغری و کم‌کالری، نشانه دیگری از کمبود کرومیوم در بدن است.
در کل اگر نسبت به این ماده حیاتی در بدن خود، حساس شده‌اید با یک آزمایش ساده خون ناشتا، که توسط پزشک‌تان تجویز می‌شود؛ به راحتی می‌توانید دریابید که آیا مقدار کافی در رژیم غذایی روزانه و خون شما وجود دارد و یا خیر.
خبر بد چیست ؟
این است که همزمان با قرار دادن غذاهای مورد نیاز و غنی از کرومیوم در سفره غذایی خود، باز هم احتمال کمبود آن در خون، به قوت خود باقیست. چرا؟ از این رو که جذب فلزات یکی از سخت‌ترین موارد در جذب روده‌ای است. ویتامین‌ها و کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها جذب ساده‌ای دارند. اما عبور فلزات مانند آهن و کرومیوم از دیواره روده‌های ما چند صد برابر سخت‌تر و به همین میزان کمتر اتفاق می‌افتد. از این رو مکمل کرومیوم پیکولات مصنوعی جذب بهتری نسبت به کرومیوم ساده موجود در کلم بروکلی دارد.
در پایان چه کاری باید کرد؟
به هر‌حال، انجام یک آزمایش ساده تجویز شده توسط پزشک شما، بهترین کار است؛ تا بفهمیم آیا به قدر کافی در بدن خود این فلز را داریم و یا خیر. همانند آزمایش کم‌خونی و چک‌آپ میزان آهن خون.
در صورت هر گونه کمبود در بدن که در آزمایشگاه‌های سلامت مشخص می‌شود، ما به راحتی می‌توانیم با تهیه مکمل‌های غذایی داروخانه‌ای در کوتاه مدت و افزودن کلم بروکلی به سفره غذایی در بلند مدت، برای اصلاح این ماده مفید و ضروری در بدن اقدام کنیم؛ و نتایج درخشان آن در عملکرد ذهنی و جسمی خود و کیفیت فعالیت‌های روزانه را به وضوح مشاهده کنیم.
جالب بود، به عنوان فعال ذهنی حتما استفادش میکنم😎😉