روش اسکامپر روشی است که به شما کمک میکند تا در مراحل خلاقیت و بخصوص در مرحله دوم خلاقیت بتوانید از دانستهها و یافتههای به ایده های خلاقانه برسید. در مقالهای جداگانه به سه مرحله اصلی ایدهپردازی خلاقانه اشاره کردهام که اگر آن را نخواندهاید برای خواندن بر روی اینجا کلیک کنید. مقاله قبلی، پیشزمینهای برای درک بهتر این مقاله است.
نام روش اسکامپر، برگرفته از حروف ابتدای هفت کلمهی انگلیسی به صورت مخفف است.
Substitude،
Combination،
Adaptation،
Maximise/minimise،
Put to another use،
Elimination،
.Reverse
این شیوه به عنوان چکلیستی در بین صاحبین کسب و کارها برای تولید محصولات جدید در بازار ابداع شد و درباره محصولات غیرفیزیکی و خدمات هم میتوان از آن استفاده کرد.
حتی هنرمندان نیز برای خلق ایدههای بکر و تازه میتوانند از این روش استفاده کنند.
پس از مرحله اول و مطالعه عمیق و مشاهده ایده های قبلی در موضوعی که برآن کار میکنیم، میتوانیم از ۷ تکنیک زیر برای افزایش تراوش ایدههای نو بهکار ببندیم.
برای اینکه درک این روش برای شما سهل و ساده شود، بیایید تصور کنیم در یک جلسه خلاقیت یک شرکت هستید و رئیس کارآفرین شرکت شما را آفیش کرده و در ازای دادن مبلغ قابل توجهی دستمزد به شما، یک عدد موز را روبروی شما قرار میدهد و میگوید با این موز ۷ ایده و محصول جدید تصویری برای من روی کاغذ خلق و به من تحویل دهید.
این مثال به درک عمیق شما از سرعت و دقت این روش کمک راهگشایی میکند.
تکنیک اول:
جایگزینی ایده ها
ما تلاش میکنیم موز را فقط به عنوان یک میوه نگاه نکنیم. در ذهن ما باید موز به عنوان یک جز جایگزین در یک وسیله یا طبیعت دیده شود.
مثلا ساعتی را طراحی میکنیم که عقربههای آن دو عدد موز هستند.
یا مثلا موز که مانند عدد یک است را بهعنوان جایگزین عدد یک در وسیله ای دیگر بکار میبریم.
تکنیک دوم:
ترکیب ایده ها
برای ترکیب مثال من این است که این موز میتواند یک موز دوقلو باشد یعنی اینکه دوعدد موز مانند دوقلوهای به هم چسبیده داشته باشیم.
تکنیک سوم:
سازگار کردن ایدهها
سازگاری هم ایده جدیدی خلق میکند. ما میدانیم که موز نرم است و به راحتی له میشود اما ایدهی یک موز آهنی چطور؟ موزی که جنس پوسته آن از فلز و سخت و محکم باشد.
یا مثلا یک عدد موز که در بیابان سالم پیدا میشود و درگرمای هوا خراب نمیشود. یک موز روئین تن.
تکنیک چهارم:
بزرگنمایی یا کوچکسازی ایدهها
خوب این تکنیک ساده تر است. یک موز میکروسکوپی یا به اندازه یک سوزن ایده کوچک سازی میشود و مجسمه یک موز غول پیکر در وسط میدان شهر هم ایدهای برای بزرگسازی و اغراق در ایده است.
تکنیک پنجم:
کاربرد غیرمرسوم برای ایدهها
برای خلق ایده به این روش هم مثال من میشود اینکه فرض کنید یک هنرپیشه در جوایز اسکار، برای جلب توجه یا پیامی خاص، لباسی از جنس پوست موز بپوشد و یک عدد پوست موز را به عنوان کلاه نیز استفاده کند.
تکنیک ششم:
حذف و پیرایش ایدهها
برای حذف و پیراش مثال من درباره موز این میشود که بیاییم و پوست موز را حذف کنیم و یک درخت موز را تصور کنید که پوستهای شفافی دارند و مغز موز از بیرون پیداست. تصویرسازی موزهای بدون پوست ضخیم، یک ایده خلاقانه به وسیله تکنیک حذف میشود.
تکنیک هفتم:
معکوس نمودن ایده ها
در تکنیک آخر هم میتوانیم مثلا جای مغز و پوست موز را با هم عوض کنیم.
موزی را تصویرسازی میکنیم که مغز آن به رنگ زرد است و پوست آن خوردنی است. این نمونهای از معکوسسازی میشود.
هزاران هزار ایده دیگر را در صنعت، هنر و کارهای ذهنی، میتوان با این هفت تکنیک، ساخت و ابداع کرد.
تمرین روش اسکامپر برای تقویت قوای تخیل و تصور نیز بسیار مفید است و به عنوان ابزاری کمکی برای پرورش و تحریک خلاقیت ذهنی ما، در مواقعی که ایده کم داریم، بسیار سودمند است.
اگر مثالهای دیگری در کار خودتان با این روش همین الآن به ذهنتان میرسد، خوشحال میشوم تا ایدههای شما در بخش نظرات ثبت شود.
ثبت ديدگاه