توصیه بسیار مرسوم در مطبهای مشاوره و تراپیستها، توصیه به شل کردن عضلات بدن در هنگام استرس و ناراحتی است.
توصیه بسیار خوب و کارسازی است. اغلب میگویند از انگشتان پا شروع کنید و برای اصطلاحا ریلکس شدن انها را یک بار منقبض، یعنی ببندید و بعد ریلکس کنید. سپس از پاها به سمت بالا، کمر، سینه، گردن و سر و صورت بیایید و هرگونه انقباض را خنثی کنید تا بدنتان به اوج آرامش برسد و با این شیوه ذهن شما نیز آرام و قرار گیرد.
اما در این مقاله قصد دارم به یکی از کلیدیترین و ناگفتهترین عضلات بدن اشاره کنم که تاثیر آن در ریلکس شدن شما صدها برابر دیگر عضلات بدن ماست. میپرسید چه عضلاتی؟
پاسخ عضلات چشم های ماست.
شاید خنده تان بگیرد که چشمهایمان را می بندیم و این که کاری ندارد! اما دقیقا همه اشتباه میکنیم. اکثر ما دقیقا یادمان ندادهاند که چگونه باید چشمها این مهمترین عضو حیاتی را ریلکس و از انقباض خارج کنیم.
اما چرا در اشتباهیم؟
چون از آناتومی عضلات پنهان صورت و بخصوص چشم، اغلب بیخبر و غافل هستیم. فکر میکنیم فقط یک عضله وجود دارد که چشمان ما یعنی پلکهای ما را با انقباض باز و با ریلکس شدن میبندد.
وارد مباحث پیچیده آناتومی چشم نمیشویم. اما شاید بد نباشد این تصویر از آناتومی عضلات پنهان زیر پوست و اطراف چشم را برای شما در زیر این پاراگراف درج کنم تا به اهمیت قضیه و نادانسته های خود پی ببرید.
حالا که با حضور انبوه این عضلات چشم و اطراف آن آشنا شدید. شاید بهتر بتوانید درک کنید که ما با بستن دو پلک خود نباید دچار این اشتباه شویم که عضلات چشم خود را ریلکس کردهایم.
یقینا مهمترین عضوی که به هوشیاری یا خواب ما کمک میکند، همین عضو چشم و عضلات آن است.
در کتابهای تخصصی درباره استراحت و پژوهشهای صورت گرفته بر اهمیت شل کردن عضلات اندام چشم تاکید بسیاری شده است.
اگر تمام بدن ما هم منقبض باشد همان اندام چشم و صورت اگر بشود پنج دقیقه شل و ریلکس شوند، تاثیر شگرفی در بازیابی قوای انرژی روزانه ما دارد. افراد موفق، پرکار و پرمشغله معمولا تلاش میکنند در ساعتهایی از روز برای بالا نگاه داشتن انرژی خود، دقایقی چرت بزنند یا مدیتیشن کنند.
حال چه مرحله قبل از خواب شبانه یا عصرگاه مدنظر باشد، چه یک چرت یا پاورنپ و مراقبه و مدیتیشن، در همه این حالات شل کردن عضلات چشم به صورت کاملا حرفهای تاثیر چشمگیری در افزایش کیفیت این استراحت و مراقبهها خواهد داشت.
حال، شل کردن کامل و یکپارچه عضلات چشم چگونه است؟
شاید توضیحش سخت باشد اما ما باید علاوه بر عضلات پلک سعی کنیم عضلات اطراف چشم را نیز به صورت ارادی از انقباض خارج کنیم.
شاید بهترین مثال این باشد تا حالا کسی را دیدهاید که نصف شب به زور او را بیدار کرده باشند؟ چهرهاش چگونه است؟ به حالت چشمان و دهان و صورت او نگاه کنید. یک چنین حالتی در حین استراحت یا چرت به صورت خودآگاه با تاثیر مستقیم بر اعصاب پاراسمپاتیک و واگ مغزی، آرامش و لذتی بسیار عمیق را به شما هدیه میکند.
سعی کنید دفعه اول بعد از خواندن این مقاله، برای شروع تمرین یک تایمر دستی یا دیجیتال از ساعت هوشمند یا تلفن همراه خود به مدت سه تا پنج دقیقه تنظیم کنید. تلاش کنید در این حالت شبیه تصویر بالا قرار بگیرید و تمام عضلات چشم ها و صورت را شل کنید.
البته اگر تنها نیستید این حالت برای اطرافیان باعث فضولی و جلب توجه خواهد شد. استفاده از عینک آفتابی یا یک کلاه کپ که روی صورت کشیده شود راه حل خوبی برای خلوت خود با چشمانتان است.
بعد از زنگ زدن تایمر میتوانید حس ارامش و تسکینی که به شما دست میدهد را به خوبی تجربه کنید. سعی کنید تا این شلی کامل عضلات چشم را هر روز هنگام چرت، خواب یا مدیتیشن آنقدر تمرین کنید تا به صورت عادت درآید.
پس در ریلکس کردن برای استراحت چشم، فقط به بستن پلکهای خود اکتفا نکنید. بدون شک عضلات انبوه اطراف چشم مهمترین نکته طلایی در ریلکس کردن و آرام شدن سریعتر کل بدن شماست.
و نکته آخر و ضروری اینکه در این سه تا پنج دقیقه ریلکس کردن کامل عضلات چشم، برای رسیدن به حداکثر آرامش ذهنی و جسمی، نفسهای منظم کوتاه و نیمه عمیق را هرگز فراموش نکنید.
درود بر شما
چقدر به نکته ظریفی اشاره کردید . دقیقا مواردی که در شروع مطلب خود نوشتید چیزی شبیه اسکن بدن و شل کردن بدن در مدیتیشن است اما حداقل من تا به امروز نشنیدم که جایی برای مدیتیشن به شل کردن عضلات چشم اشاره شود که با گفته های شما کاملا موافقم که بهتر است این مورد هم در برنامه مدیتیشن ها گنجانده شود. در قسمت انتهایی مطلب که تمرینی داده بودید برای شل کردن عضلات چشم، به نظر من هم بسیار جذاب است اما معمولا در انتهای مدیتیشن چشم ها به آرامی باز می شوند و باز شدن ناگهانی چشم و بیدار شدن با صدای زنگ ساعت به نظر من مخرب است که اکثر ما مجبور به این کار هستیم که اگر می شد تمرین کرد که با ساعت بدن از خواب بیدار شویم این پروسه آرامش به مطلوب ترین درجه خود می رسید . به هر صورت بسیار از مطلب زیبای شما لذت بردم . شاد باشید و شادی افزا